मुख्य सामग्रीवर वगळा

Come here to revise your studies

भारतातील वृत्तपत्रांचा इतिहास

 - 1684 मधे ईस्ट इंडिया कंपनीने मुंबईत छापखाना सुरू केला. - भरतातील पहिले वृत्तपत्र काढन्याचा मान ऑगस्ट हिक्की ह्यला प्राप्त झाला. त्याने 1780 मध्ये बंगालचे ग्याझेट नवाचे वृत्तपत्र सुरू केले. वृत्तपत्राची पूर्व तपासनी कायदा 1799 :-  - वृत्तपत्राच्या प्रत्येक अंकावर संपादक, मुद्रक आणि मालक यांचे नाव छपले जावे. - प्रकाशकाने प्रकाशित करावयाच्या सर्व गोष्ठी सरकार सचिवकडे पूर्व तपासनीसाठी पठावाव्यात. - लॉर्ड हेस्टिंगने या नियमात सिथिलता आनली व 1818 मधे वृत्तपत्रावारील  पूर्व-तपासनी बंधन कढून घेतले. परवाना नियम 1823 :-  - मुद्रक व प्रकाशकाला छापखाना परवाना घ्याव लागेल. बिगार परवाणा छापल्यास 400 रु. दंड किवा करावास. - अॅडम्सच्या वरिल अदेशा नंतर राजा राममोहन रॉय यांचे मिरत उल अखबार बंद पडाले.  भारतीय वृत्तपत्राना स्वातत्र्य 1835 :-  - बेंटिक ने वृत्त पत्रप्रती उदार धोरन ठेवलें. - 1856 नव्या नियमा नुसार मुद्राक व प्रकाशकाला फक्त प्रकाशकाच्य निश्चित जगेची महिती दयावयाची होती. - मेक्योलेने शुद्ध वृत्तपत्र स्वातंत्र्याचे समर्थन केले. परावाना कायदा 1857 :-  - परवान...

महाराष्ट्राचा प्राकृतीक भुगोल

 


*महाराष्ट्राचे भारतातिल स्थान* :-

क्षेत्रफळ: 3,07,713 चौ.किमी

अक्षवृत्तीय विस्तार:- 15°48' ते 22° 6' उत्तर

रेखा वृत्तिया विस्तार:- 72°36' ते 80°54' पूर्व

पूर्व पश्चिम लांबी:- 800 km

उत्तर दक्षिण लांबी:- 720 km

महाराष्ट्र ने देशाचा 9.36% प्रदेश व्यापला आहे.


*महाराष्ट्राचे प्राशासकीय विभाग*:- कोकण, पुणे, नाशिक, अमरावती, नागपूर, छत्रपती संभाजी नगर.


*महाराष्ट्राची कोकण किनारपट्टी*:- कोकण *किनारपट्टी ची दक्षिण उत्तर लांबी 720 किलोमीटर आहे व रुंदी 30 से 60 किलोमीटर आहे.

*कोकणाचे एक क्षेत्र प्रति ३०७२८ चौ. कि.मी.

पश्चिमेकडिल अरबी समुद्राचा सकलभागस खालाटी व पुर्वे कादिल डोंगराड भागास वलाटि मनतात.


*सह्यांद्री पर्वत*:- उत्तरेस सातमाडा डोंगर रांगा पासुन दक्षिणी कन्याकुमारी परयंत सह्यांद्री पर्वत पासरला आहे.

*त्याची लांबी सुमारे 1600 किलोमीटर आहे त्या पैकी महाराष्ट्रत750 किलोमीटर आहे.

*त्याची सरसरी उंची  915 ते 1220 मीटर आहे.

*सह्याद्री पर्वताच्य डोंगर रांगा:-*

देवगिरी का इतिहास प्रसिध्द किल्ला, अजिंठाची जग प्रसिध्द लेनी वाघूर नदीच्य वडनावर सथामडा अजिंठा डोंगर रंगत आहे.

 * महाराष्ट्रातील अन्य डोंगर रंगा:-* 

*धुडे गडना डोंगर

*औरंगाबाद वेरूळ डोंगर

*नांदेड मुदखेड डोंगर

*नागपूर गरम सूर डोंगर

*गोंदिया दरेकसा डोंगर रंगा

*भंडारा गायखुरी

गचिरोली चिरोल, भामरागड सूरजगड.

*महाराष्ट्र पठार:-*

महाराष्ट्र पाठराची पूर्व पश्चिम लांबी 750 km, दक्षिण उत्तर रुंदी 700 km.

पाठाराची सर्वसाधरण उंची 450 मीटर.

महाराष्ट्रचा 90% भूभाग दक्कनचा पाठरा ने व्यापला आहे.


टिप्पण्या

लोकप्रिय पोस्ट