Come here to revise your studies

निवडणूक आयोग Election Commission of India

इमेज
  निवडणूक आयोगाची स्थापना भारताचा निवडणूक आयोग हा स्वायत्त घटनात्मक संस्था आहे. याची स्थापना २५ जानेवारी १९५० रोजी करण्यात आली. त्यामुळे दरवर्षी २५ जानेवारीला "राष्ट्रीय मतदार दिन" (National Voters Day) साजरा केला जातो. आयोगाची रचना प्रारंभी निवडणूक आयोगामध्ये फक्त मुख्य निवडणूक आयुक्त (Chief Election Commissioner - CEC) होते. १९८९ नंतर आयोगामध्ये आणखी दोन निवडणूक आयुक्त नेमले जाऊ लागले. सध्या आयोगात खालीलप्रमाणे रचना आहे – 1. मुख्य निवडणूक आयुक्त (CEC) 2. दोन निवडणूक आयुक्त (ECs) हे तिघे मिळून निर्णय घेतात आणि बहुमताने निर्णय अंतिम होतो. नियुक्ती व कार्यकाल घटनेतील तरतूद: कलम ३२४ निवडणूक आयोगाची रचना, शक्ती आणि कार्ये निश्चित करते. मुख्य निवडणूक आयुक्त व निवडणूक आयुक्त यांची नियुक्ती भारताचे राष्ट्रपती करतात. त्यांचा कार्यकाल ६ वर्षे किंवा ६५ वर्षे वयापर्यंत, जे आधी येईल, इतका असतो. त्यांना केवळ संसदेच्या महाभियोग प्रक्रियेनेच हटवता येते, ज्यामुळे त्यांची स्वायत्तता टिकून राहते. मुख्य निवडणूक आयुक्त (CEC): - विद्यमान निवडणूक आयुक्त श्री गणेश कुमार  - केवळ संसदेच्या महाभियोग ...

आदिशक्ती अभियान

आदिशक्ती अभियान: महिलांच्या सशक्तीकरणासाठी महाराष्ट्रातील अभिनव उपक्रम


महाराष्ट्र शासनाने महिलांच्या सर्वांगीण सशक्तीकरणासाठी विविध योजनांची अंमलबजावणी केली आहे. त्यामध्ये 'आदिशक्ती अभियान' हे एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे. या अभियानाद्वारे महिलांना आर्थिक, सामाजिक, शैक्षणिक आणि आरोग्याच्या क्षेत्रात सक्षम बनविण्याचा उद्देश आहे.


अभियानाची उद्दिष्टे

महिला बचत गटांची स्थापना: महिलांना आर्थिकदृष्ट्या सक्षम बनवण्यासाठी बचत गटांची स्थापना केली जात आहे. यामुळे महिलांना स्वयंरोजगाराच्या संधी उपलब्ध होतात.


शैक्षणिक आणि कौशल्य विकास: महिलांना शिक्षण आणि कौशल्य विकासाच्या कार्यक्रमांद्वारे सक्षम बनविणे. यामध्ये विविध प्रशिक्षण कार्यक्रमांचा समावेश आहे.


आरोग्य आणि स्वच्छता: महिलांच्या आरोग्याच्या बाबतीत जागरूकता निर्माण करणे आणि स्वच्छतेच्या बाबतीत मार्गदर्शन करणे.


सामाजिक समावेश: महिलांना सामाजिक आणि राजकीय क्षेत्रात सक्रिय सहभागासाठी प्रोत्साहित करणे.


अभियानाचे महत्त्व

'आदिशक्ती अभियान' हे महिलांच्या सशक्तीकरणासाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे. या अभियानाद्वारे महिलांना त्यांच्या हक्कांची जाणीव करून दिली जाते आणि त्यांना समाजाच्या मुख्य प्रवाहात समाविष्ट करण्याचा प्रयत्न केला जातो. यामुळे महिलांचे जीवनमान सुधारते आणि समाजात समानतेचा संदेश जातो.


निष्कर्ष

महाराष्ट्र शासनाचे 'आदिशक्ती अभियान' हे महिलांच्या सर्वांगीण सशक्तीकरणासाठी एक महत्त्वपूर्ण उपक्रम आहे. या अभियानाच्या माध्यमातून महिलांना सक्षम बनवून समाजात समानतेचा संदेश दिला जातो. महिलांच्या सशक्तीकरणासाठी या प्रकारच्या उपक्रमांची आवश्यकता आहे, ज्यामुळे समाजात सकारात्मक बदल घडू शकतील.

टिप्पण्या

या ब्लॉगवरील लोकप्रिय पोस्ट

महाराष्ट्रातील मृदा वने व जैवविविधतेचे भाग

भारतातील प्रमुख ब्रिटीश गव्हर्नर

भारतातील शिक्षण वृध्दी व विकासाचा एतिहास, प्रमुख आयोग